KARŞINIZDA ALFRED HITCHCOCK

 

Gerilim ve korku türünün en büyük ustası sayılan deha yönetmen Hitchcock, 13 Ağustos 1899’da İngiltere’de dünyaya geldi, 19 Nisan 1980’de ABD’de hayata veda etti. Mizahi tatlar kattığı gerilim filmleri olağanüstü ilgi görmüş, Hitchcock adı ortalama izleyici için bir yıldızın adı kadar büyük önem kazanmıştır. Kendisi, eğlendirmenin ötesinde bir amaç taşımadığını ısrarla belirtmesine karşın, filmlerinde  her daim derin felsefi boyutlar bulunmuştur. Genç sinemacıları da önemli ölçüde etkilemiş olan Hitchcock, 1979'da Amerikan Sinema Enstitüsü'nün Yaşamsal Başarı Ödülü'nü almış, ertesi yıl da Kraliçe II. Elizabeth kendisine "sir" unvanı vermiştir.

Babası kümes hayvanları ticaretiyle uğraşan Hitchcock, Londra'da, St. Ignatius College adlı Cizvit okulunda okudu. Daha sonra Londra Üniversitesi'nde mühendislik öğrenimi gördü. 1920'de, Famous Players Lasky adlı ABD şirketinin Londra şubesinde sessiz filmlerin ara yazı tasarımlarını hazırlayarak sinema dünyasına girdi. İlk filmini 1925'te çekti. Ertesi yıl yönettiği The Lodger (Kiracı), daha sonra Hitchcock adıyla özdeşleyecek olan gerilim türündeki ilk yapıtıydı. Blackmail (1929; Şantaj) ise ilk sesli İngiliz filmi oldu. The Thirty-nine Steps (1935; 39 Basamak) ve The Lady Vanishes (1938; Bir Kadın Kayboldu), gibi klasikleşmiş filmlerinin ardından İngiltere'den ayrılarak Hollywood'a yerleşti. Oradaki ilk filmi Rebecca (1940; Rebecca), en iyi film dalında Oscar kazandı.

Hitchcock, bundan sonraki 30 yıl boyunca ortalama yılda bir film yaptı. Bu dönemde, gerilim yaratmadaki teknik ustalığını çarpıcı biçimde gözler önüne serdi. Örneğin Notorious'ta (1946; Aşktan da Üstün), kalabalık bir salonun yüksek tavanına yerleştirdiği kamera, bütün salonu gösterdikten sonra görkemli bir inişe geçiyor, bu kamera hareketi ev sahibesinin avucunda tuttuğu ve öyküdeki gerilimin en önemli öğelerinden biri olan anahtarın yakın plana girmesine değin sürüyordu. Rope (1948; Ölüm Kararı) adlı ilk renkli filmiyse, Hitchcock'ın başka düzeyde giriştiği bir teknik gösteriydi. Bir apartman dairesinde geçen ve bazılarının süresi 10 dakikaya varan toplam 11 çekimden oluşan film, çekimler arasındaki ustaca geçişlerle, kesintisiz tek bir çekimden oluşuyor izlenimi veriyordu.

1950'lerde Strangers on a Train (1951; Trendeki Yabancı), Rear Window (1954; Arka Pencere) ve Vertigo (1958; Ölüm Korkusu) gibi filmlerde gerilim tekniklerini kusursuzlaştıran Hitchcock, 1960'larda yeni bir üsluba yöneldi: Psycho'da (1960; Sapık), başroldeki kadının sinema tarihinin en ünlü cinayet sahnelerinden birinde bıçaklanarak öldürülmesi filmin ilk üçte birlik bölümünde yer alıyor; The Birds'de (1963; Kuşlar) kuşları insanlara saldırmaya yönelten şeyin ne olduğu sorusu yanıtsız kalıyor; Torn Curtain (1966; Esrar Perdesi) ile Topaz'daysa (1969; Topaz) bir yandan klasik casusluk öyküleri anlatılırken, bir yandan da bu tür etkinliklerin yarardan çok zarar geçirdiği yolunda güçlü karşı temalar işleniyordu. Frenzy (1972; Cinnet) ve Family Plot (1976; Aile Oyunu), Hitchcock'ın eski üslubuna başarılı bir dönüş yaptığı filmler oldu.

Hitchcock, The Lodger'dan başlayarak filmlerinde çok kısa sürelerle görünmüş, bunu bir "Hitchcock geleneği"ne dönüştürmüştür. 1950'lerde ve 1960'larda, tümünü sunduğu ve bazı bölümlerini yönettiği birkaç televizyon dizisi ününü daha da artırmıştır. Ayrıca adı bir dizi gizem öyküleri antolojisinde de yer alır.

 

ŞAHSINA MÜNHASIR ALFRED'DEN İNCİLER!

"Bir filmin uzunluğu, insan mesanesinin dayanıklılığı ile doğru orantılıdır."

"Yumurtalardan korkuyorum... O Hiçbir deliği olmayan yuvarlak beyaz şeylerden. Hiç yumurta sarısından daha iğrenç bir şey gördünüz mü? Kan hoş bir kızıllığa sahiptir, ancak yumurtanın sarısı iğrençtir. Hiç tatmadım."

"Ben tür yönetmeniyim. Sindirella'yı film yapsam, insanlar at arabasında ceset ararlar.

"Erkek karısının söylemediği her sözcüğü anlamadığı andan itibaren gerçekten evlidir."

"Televizyonda bir cinayet görmek kişinin kinini giderebilir. Eğer siz hiç kin duymuyorsanız reklamları izleyin.

"Televizyon pskiyatri üzerine çok şey başarmıştır, hem psikiyatriyi tanıtmış hem de ihtiyaç yaratmıştır."

"Televizyon boru tesisatına benzetilebilir. İnsanların alışkanlıklarını değiştirmedi ancak onların evde durmalarını sağladı."

"Belgesellerde temel malzeme Tanrı tarafından yaratılmıştır. Kurgu filmlerde yönetmen tanrıdır, hayatı onun yaratması gibi."

"Televizyonun yaptığı en büyük katkılardan biri cinayeti tekrar eve getirmesidir, ait olduğu yere."

“Sarışınlar çok iyi kurban olurlar. Kanlı ayak izlerini gösteren bakir kar gibiler.”

“Sessiz görüntüler sinemanın en saf hâliydi.”

“Kendi filmlerimi izlemekten korkuyorum. Kendi filmleri izlemiyorum bu nedenle. İnsanlar benim filmlerimi nasıl izleme cesareti buluyor, aklım almıyor.”

“Kötü adam ne kadar başarılıysa film de o kadar başarılıdır. Bu en önemli kuraldır.”

“Bazı filmler hayatın dilimleridir, benimkiler kek dilimleri.”

“Kuşlar yaptığım en korkunç film olabilirdi.”

“Kendi hayatımdan daha sıkıcı bir film seyretmek istemiyorum.”

“Onlara zevk verin. Korkunç bir kâbustan uyandıkları an duyduklarının aynı.”

"Polise karşı değilim. Sadece onlardan korkuyorum."

"Kendinden çalma bir stildir."

 

FİLMOGRAFİ

1922	Number 13
1923	Always Tell Your Wife (Kısa Film)
1925	The Pleasure Garden
1926	The Mountain Eagle
1927	Downhill
1927	The Ring
1927	The Lodger: A Story of the London Fog
1928	Champagne
1928	Easy Virtue
1928	The Farmer's Wife
1929	Sound Test for Blackmail (Kısa Belgesel)
1929	Blackmail
1929	The Manxman
1930	Murder!
1930	Juno and the Paycock
1930	An Elastic Affair
1930	Elstree Calling (Kısa Skeçler)
1931	Rich and Strange
1931	Mary
1931	The Skin Game
1934	The Man Who Knew Too Much
1934	Waltzes From Vienna
1935	The 39 Steps
1936	Sabotage
1936	Secret Agent
1937	Young and Innocent
1938	The Lady Vanishes
1939	Jamaica Inn
1940	Foreign Correspontent
1940	Rebecca
1941	Suspicion
1941	Mr. & Mrs. Smith
1942	Saboteur
1943	Shadow of a Doubt
1944	The Fighting (Kısa Film)
1944	Aventure Malgache (Kısa Film)
1944	Bon Voyage (Kısa Film)
1944	Lifeboat
1945	Spellbound
1945	Watchtower Over Tomorrow (Kısa Belgesel)
1946	Notorious
1947	The Paradine Case
1948	Rope
1949	Under Capricorn
1950	Stage Fright
1951	Strangers on a Train
1953	I Confess
1954	Rear Window
1954	Dial M for Murder
1955	The Trouble With Harry
1955	To Catch a Thief
1955-1961	Alfred Hitchcock Presents (Tv-Dizi)
1956	The Wrong Man
1956	The Man Who Knew Too Much
1957	Suspicion (Tv-Dizi)
1958	Vertigo
1959	North By Northwest
1960	Psycho
1960	Startime (Tv-Dizi)
1962	Alfred Hitchcock Hours (Tv-Dizi)
1963	Birds
1964	Marnie
1966	Torn Curtain
1969	Topaz
1972	Frenzy
1976	Family Plot